Чыбык һәм кабель продуктларының структура компонентларын, гадәттә, дүрт төп өлешкә бүләргә мөмкин:кондукторлар, изоляция катламнары, экранлаштыру һәм саклау катламнары, тутыру компонентлары һәм тарту элементлары белән бергә. Куллану таләпләре һәм куллану сценарийлары буенча, кайбер продукт структуралары бик гади, структура компоненты буларак бары тик үткәргечләр генә кулланыла, мәсәлән, өске ялангач чыбыклар, контакт челтәр чыбыклары, бакыр-алюминий шиналары (шиналар) һ.б. Бу продуктларның тышкы электр изоляциясе урнаштыру вакытында изоляторларга һәм куркынычсызлыкны тәэмин итү өчен киңлек аралыгына (ягъни һава изоляциясенә) таяна.
1. Кондукторлар
Үткәргечләр - продукт эчендә электр тогы яки электромагнит дулкын мәгълүматын тапшыру өчен җаваплы булган иң төп һәм алыштыргысыз компонентлар. Үткәргечләр, еш кына үткәргеч чыбык үзәкләре дип атала, бакыр, алюминий һ.б. кебек югары үткәрүчәнлеккә ия төсле металлардан ясала. Соңгы утыз ел эчендә тиз үсештә булган оптик элемтә челтәрләрендә кулланылган оптик җепсел кабельләр үткәргеч буларак оптик җепселләрне куллана.
2. Изоляция катламнары
Бу компонентлар үткәргечләрне урап ала, электр изоляциясен тәэмин итә. Алар тапшырыла торган ток яки электромагнит/оптик дулкыннарның үткәргеч буйлап кына таралуын, тышка түгеллеген тәэмин итә. Изоляция катламнары үткәргечнең потенциалын (ягъни көчәнешне) тирә-юньдәге объектларга тәэсир итүдән саклый һәм үткәргечнең нормаль тапшыру функциясен дә, объектлар һәм кешеләр өчен тышкы куркынычсызлыкны да тәэмин итә.
Кабель продуктлары өчен кирәкле ике төп компонент - үткәргечләр һәм изоляция катламнары (ялынчык чыбыклардан тыш).
Төрле мохит шартларында урнаштыру һәм эксплуатацияләү вакытында чыбык һәм кабель продуктларында, бигрәк тә изоляция катламы өчен, саклаучы компонентлар булырга тиеш. Бу компонентлар саклаучы катламнар дип атала.
Изоляция материаллары бик яхшы электр изоляциясе үзлекләренә ия булырга тиеш булганлыктан, алар минималь катнашма күләме белән югары чисталык таләп итә. Ләкин бу материаллар еш кына бер үк вакытта тышкы факторлардан (мәсәлән, урнаштыру һәм куллану вакытында механик көчләр, атмосфера шартларына чыдамлык, химик матдәләр, майлар, биологик куркынычлар һәм янгын куркынычлары) саклый алмый. Бу таләпләр төрле саклагыч катлам структуралары белән канәгатьләндерелә.
Уңайлы тышкы мохит өчен махсус эшләнгән кабельләр өчен (мәсәлән, чиста, коры, тышкы механик көчләрсез эчке киңлекләр), яки изоляция катламы материалы үзе билгеле бер механик ныклык һәм климатка чыдамлык күрсәткән очракларда, компонент буларак саклагыч катлам таләп ителмәскә мөмкин.
4. Экранлау
Бу кабель продуктларындагы компонент, ул кабель эчендәге электромагнит кырны тышкы электромагнит кырлардан аера. Хәтта кабель продуктларындагы төрле чыбык парлары яки төркемнәре арасында да үзара изоляция кирәк. Экранлау катламын "электромагнит изоляция экраны" дип атарга мөмкин.
Күп еллар дәвамында тармак саклагыч катламны саклагыч катлам структурасының бер өлеше дип саный. Ләкин аны аерым компонент буларак карарга тәкъдим ителә. Чөнки саклагыч катламның функциясе кабель продукты эчендә тапшырыла торган мәгълүматны электромагнит яктан изоляцияләү, аның агып чыгуын яки тышкы җайланмаларга яки башка линияләргә комачаулау тудыруын булдырмау гына түгел, ә тышкы электромагнит дулкыннарның электромагнит тоташтыру аша кабель продуктына керүен булдырмау да. Бу таләпләр традицион саклагыч катлам функцияләреннән аерылып тора. Моннан тыш, саклагыч катлам продуктта тышкы яктан гына түгел, ә кабельдәге һәр чыбык пары яки берничә пар арасына да урнаштырыла. Соңгы дистә ел эчендә, чыбыклар һәм кабельләр кулланып мәгълүмат тапшыру системаларының тиз үсеше, атмосферада электромагнит дулкын комачаулау чыганаклары саны арту сәбәпле, саклагыч структураларның төрлелеге артты. Саклаучы катламның кабель продуктларының төп компоненты булуы турындагы аңлау киң кабул ителде.
Күп кенә чыбык һәм кабель продуктлары күп үзәкле, мәсәлән, күпчелек түбән вольтлы электр кабельләре дүрт үзәкле яки биш үзәкле кабельләр (өч фазалы системалар өчен яраклы), ә шәһәр телефон кабельләре 800 пардан 3600 парга кадәр. Бу изоляцияләнгән үзәкләрне яки чыбык парларын кабельгә берләштергәннән соң (яки берничә тапкыр төркемләү), изоляцияләнгән үзәкләр яки чыбык парлары арасында тигез булмаган формалар һәм зур аралар барлыкка килә. Шуңа күрә кабель җыю вакытында тутыру структурасы кертелергә тиеш. Бу структураның максаты - спиральдә чагыштырмача тигез тышкы диаметрны саклау, төрү һәм тышча экструзиясен җиңеләйтү. Моннан тыш, ул кабельнең тотрыклылыгын һәм эчке структураның бөтенлеген тәэмин итә, куллану вакытында көчләрне тигез бүлә (җитештерү һәм салу вакытында сузылу, кысу һәм бөкләү), кабельнең эчке структурасына зыян китермәс өчен.
Шуңа күрә, тутыру конструкциясе ярдәмче булса да, ул кирәк. Бу конструкциянең материалын сайлау һәм проектлауга кагылышлы җентекле кагыйдәләр бар.
Традицион чыбык һәм кабель продуктлары, гадәттә, тышкы тарту көчләренә яки үз авырлыгы аркасында килеп чыккан тартуга каршы тору өчен саклагыч катламның броняланган катламына таяна. Гадәти структураларга корыч тасма бронясы һәм корыч чыбык бронясы керә (мәсәлән, су асты кабельләре өчен броняланган катламга бөтерелгән 8 мм калынлыктагы корыч чыбыклар куллану). Ләкин, оптик җепсел кабельләрдә, җепселне кечкенә тарту көчләреннән саклау өчен, тапшыру эшчәнлегенә тәэсир итә торган җиңел деформацияләрдән саклану өчен, кабель структурасына беренчел һәм икенчел каплаулар һәм махсуслаштырылган тарту компонентлары кертелә. Мәсәлән, мобиль телефон гарнитура кабельләрендә синтетик җепсел тирәли уралган нечкә бакыр чыбык яки нечкә бакыр тасма изоляция катламы белән экструзияләнә, анда синтетик җепсел тарту компоненты булып хезмәт итә. Гомумән алганда, соңгы елларда күп бөгелүләр һәм борылышлар таләп итә торган махсус кечкенә һәм сыгылмалы продуктлар эшләүдә тарту элементлары мөһим роль уйный.
Бастырып чыгару вакыты: 2023 елның 19 декабре